Het regent, hard en gestaag, steeds een beetje harder. Het golfplaten dak onder ons raam versterkt het geluid. In het donker lig ik naar het plafond te staren. Morgenochtend vliegen we naar Sulawesi. Vanochtend is een boeiing verongelukt in Medan op Sumatra, maar wij hebben altijd mazzel, het zal zo wel droog worden.
"Peniuussss..........", roept Dixon met een lange uithaal.
Maar Penius komt nooit, meestal stuurt hij Naiep om te vragen want er moet worden gedaan. Penius en Naiep zijn Dani en onze porters in de Baliem Vallei. De kleine Johannes, Lani is ook mee en draagt al het voedsel voor de trekking.
Dani, Lani, Yani, ik raak steeds in de war wie wat draagt. Niet veel in ieder geval. De French Baguette van de Dani is klein en onbewerkt. De punt zit met behulp van een touwtje vast om het middel, de ingang met een touwtje om het scrotum. De vrouwen dragen rokjes van rotan ringen, die blijven hangen op de billen. De Dani leven voornamelijk in het zuiden van Wamena in de Baliem Vallei, het gebied waar we drie dagen rond gaan lopen. De Lani daarin tegen hebben grote bewerkte peniskokers met veertjes uit de punt. De mannen van de Yani dragen een enorme hoeveelheid rotan ringen om hun lijf die op hun plaats worden gehouden door hun lange onbewerkte koker. Hun vrouwen dragen korte rieten rokjes als een rieten dakje.
Binnen 5 minuten na onze landing op Wamena ontmoeten we Mister French Baguette. Spiernaakt op zijn peniskoker en verentooi na. Het kleine tanige man, met donkere krulletjes op zijn chocolade bruine huid, omhelst Dixon innig en geeft ons een stevige hand.
We slapen in het Baliem Pilamo hotel. In de badkamer hebben we ons eigen tuintje, net als iedere Dani. De Pilamo is de mannenhut in de dorpen van de Papua. De hut staat altijd in het verlengde van de toegang van het dorp. Vrouwen zijn niet toegestaan in de Pilamo, maar de mannen wel in hun hut. Een dorp bestaat dus uit de Pilamo, de vrouwenhut en het varkenskot, die meestal in verbinding staat met het vrouwen verblijf. Varkens spelen een belangrijke rol in het leven van de Papua. Een vrouw gaat nooit opstap zonder haar digging stok om het land te bewerken en haar varken. Stammen oorlogen ontstaan meestal door varkens. De dorpen zijn dan ook omheind met een houten hek om varkens en vrouwen ‘s nachts te beschermen.
De ronde hut bestaat uit de begaande grond en de slaap verdieping, is dubbelwandig want het kan hier goed koud zijn en heeft op beide vloeren een vuurplaats. In het bladerdak zit een gat om de rook en de Mogat (geest) naar buiten te laten. Op de grond ligt gras dat dagelijks ververst wordt. Veel bezittingen zijn er niet, geen potten of pannen, al het bezit wordt meegedragen naar de tuinen. Een tas voor de zoete aardappel lunch en om de baby te dragen. In de tuinen worden wortel, zoete aardappel, tabak en koffie verbouwd. Koffie is voor de handel en verder wordt alles wat die dag niet nodig is als voedsel, ook verhandeld op de markt. De Baliem Vallei is de groentetuin van Indonesië.
Bij de Pilamo van Jiwika worden we officieel ontvangen door de chief. We zijn hier om een 350 jaar oude mummie te zien. Het is de oude chief van het dorp, die na zijn dood gerookt is en wordt bewaard in de geheime plek van de Pilamo. Hij staat de huidige chief bij en komt naar buiten tegen betaling. Om zijn nek zitten de jaar touwtjes, niet meer te tellen, maar zeker geen 350.
We lopen zonder bepakking door de tuinen van het dorp, waar vrouwen en varkens aan het werk zijn, naar de voet van de heuvel. Glijdend klauteren we omhoog door de modder over iets dat een pad zou moeten zijn. We worden gevolgd door twee Dani vrouwen, hun varkens en kinderen. Na ruim 400 meter stijl omhoog bereiken we een modderige poel, het zoutmeer. Water loopt via een zout rotsblok de poel in. Met behulp van een uitgeplozen bananen stam wordt het zout opgenomen in de vezels van de plant. De kern wordt als lekkernij ter plekke verorberd, omdat onze trekking nog moet beginnen durven we niet mee te eten. Naar beneden gaat een stuk makkelijker, zeker voor Bas, die stevig wordt vastgehouden door twee, alleen met een rotan ringen rokje bedekte, vrouwen.
Met onze vijf kilo zware dagrugzakken staan we klaar voor vertrek, Penius, Naiep en Johannes worden door Dixon behangen met de tent, matjes, slaapzakken, kookgerei en eten. Onze regenjassen dienen als kussens tegen de snijdende touwen. Vanaf Kurima lopen we vandaag naar Tangwa dat op 1680 meter ligt. Eerst melden bij de politiepost met onze Jalan Surjat, letterlijk wandel vergunning. Dan begint de tocht omhoog, gelukkig met minder modder nu. Onderweg worden vele handen geschud. Iedereen die elkaar tegenkomt wordt uitgebreid begroet, wij ook. Gelijk voelen of de muis van de hand dik genoeg is, het lekkerste stukje van de mens? Kannibalen komen nog steeds voor op Papua, maar in het gebied van de Tree House mensen komen we op deze tocht niet.
Het klimmen is zwaar en Bas klaagt dat hij door zijn 'jonge' vrouw wederom omhoog gestuurd wordt.
"Ik heb geen klimbenen"!, maar hij doet het prima.
Onderweg hebben we prachtig uitzicht over de vallei met de wilde Baliem rivier, de tuinen, de bloemen en allerlei ‘kamerplanten'. En dan is er weer een mannetje, een mannetje met een Franse baguette. Lopen en kijken is moeilijk te combineren en we vorderen langzaam.
Onze eigen Crocodile Dundee bereidt de lunch op een vuurtje. Dixon is geboren in een dorpje op een van de eilanden van het Sentani meer. Hij behoort tot de Crocodile clan en is behangen met krokodillen tanden. Samen met een Oostenrijkse filmploeg maakte hij een documentaire over de Tree House mensen en hij weet veel over de verschillende stammen in Papua. Verder is hij een toegewijde gids, een goede kok en zeker aan te bevelen als jullie naar Papua willen komen.
We nuttigen onze lunch in gezelschap van twee mannen met koker. In het riviertje zitten vrouwen en kinderen te zingen, knolletjes te wassen en elkaars haar te ontvlooien.
"Laoak", zeg ik tegen de mannen en vrouwen die langs komen.
"Laoak", zegt ook Bas tegen de vrouwen, maar tegen de mannen moet hij narach zeggen.
Bij het afscheid van de mannen worden we als goede vrienden omhelst en uitgezwaaid.
Vanaf de top zien we de airstrip van de MAF (missie airline) liggen, met de huizen van Tangwa erom heen. We slapen in het huis van de priester in de binnentent. Zo zijn we enigszins tegen rondkruipend en vliegend gespuis beschermd. Bij kaarslicht probeer ik de belevenissen van deze 1ste trekkingsdag op te schrijven, maar het is zo veel. In de tent lig ik met mijn ogen open, net zo donker als dicht, na te denken over de sprookjes vallei.
De airstrip wordt bijna nooit meer gebruikt, maar wij hebben altijd mazzel. Als we klaar staan voor de tweede dag gaat er een sirene . Iedereen stuift van de baan af en varkens worden in hun kot gedreven. Tussen de pieken komt een Cesna van de MAF aan geschommeld. Op de korte, hellende landingsbaan zet de piloot het afgeladen vliegtuig neer. Grote platen hout en opgerolde golfplaten worden uitgeladen onder toezicht van de bevolking. Voor we het weten stijgt de Cesna als een briesende stier weer op en bestijgen wij de weg naar Mulik. Bas kreunt zachtjes. Ruim 300 meter in 45 minuten over paden die niet als pad te herkennen zijn. Af en toe geholpen door Penius en Naiep komen we op 2250 meter hoogte aan. Maar als je denkt je kunt niet hoger, moeten we toch weer verder stijgen. We klimmen over stenen muren en houten hekken die de tuinen afscheiden, lopen door dorpen en genieten van het uitzicht in de zon.
Deze nacht slapen we in de ‘apotheek' van Mulik, wederom in de binnentent. Voor het huis probeer ik op te schrijven hoe, de nieuwe Pilamo wordt gebouwd, het monotone tweeklank gezang van de gras snijdende mannen op de bergtop klonk, hoe grappig de Dani was met zijn dikke penis koker die duidelijk wordt gebruikt om van alles in te bewaren. Later op de avond vertelt Dixon over oorlogsstrategieën, gebruiken en bijgeloven van de verschillende stammen. Een vleermuis zou de Mogat van een overledene zijn, die op zoek is naar zijn vijanden. Bij de Highland stammen wordt van de vrouwen een vingerkootje afgehakt bij de dood van een familielid. Vandaag zag ik een vrouw die alleen nog haar duimen bezat. Ook mannen kunnen een pink afhakken als ze hun vrouw verliezen.
"Peniuussss........." en Naiep komt aangesneld om het afwasmiddel op te halen dat als jam op tafel is gezet.
Het ontbijt met de gevulde pancakes is zo uitgebreid dat Bas de duo penoti weer onaangebroken laat. Voor we Mulik verlaten bezoeken we de vrouwen hut die vol zit met mannen. Op de slaap verdieping is het pikdonker en benauwd van de rook.
De wandeling gaat stijl naar beneden vandaag. Over wankele bruggen en door ijskoude rivieren komen we bij de Baliem rivier. De brug bestaat vooral uit staalkabels, de planken zijn kapot of helemaal niet meer aanwezig. Als koorddansers komen we aan de overkant. Genietend van het vlakke pad lopen we over de oever naar Wamena.
"Toerist", zegt Dixon wijzend op een roze varken.
"Toerist Pig", antwoord ik en met z'n drieën gniffelen we.
De verlegen Johannes kijkt naar de grond en de andere 2 lachen niet begrijpend mee.
We hebben altijd mazzel. In Wamena regent het, maar tijdens onze terugvlucht hebben we prachtig weer en werpen we een laatste blik op de vallei. Kleine stippen zwaaien ons uit, dag Penius, dag Naiep, dag kleine Lani en dag Mister French Baguette, bedankt voor deze prachtige dagen.
In Sentani herpakken we onze tassen en kijken of het internet wil werken. Het Balie verhaal gaat op de site en de administratie wordt gedaan. ‘s Avonds eten we met Dixon bij Mickey. Allebei krijgen we een krokodillentand om ons nek gehangen, nu zijn we ook lid van zijn clan. Voor onze komende verjaardagen geeft hij een presentje mee, we zullen hem missen onze Crocodile Dandy.
De regen is overgegaan in een miezertje. Dixon heeft ons ingecheckt en een beetje bedroefd nemen we afscheid.
We hebben ook altijd mazzel en dat is maar goed ook. Veilig landen we op Makassar waar Budin klaar staat om ons te gidsen door Tana Torajah. Budin en Dixon Dike zijn vrienden van elkaar, dat belooft een mooie tocht.
'Op reis met juffrouw Jannie'© Pauline
Mister French Baguette heet officieel Asike Haluk en woont in Pugima.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
